ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਆਬਾਦੀ ਵਾਲਾ ਪਿੰਡ ਦੋਨੇਵਾਲ ਇੰਨੀਂ ਦਿਨੀਂ ਭਿਆਨਕ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਘਿਰਿਆ ਹੋਇਆ ਐ। ਮੋਗਾ ਅਧੀਨ ਆਉਂਦੇ ਇਸ ਪਿੰਡ ਵਿਚ ਕੁੱਲ 45 ਘਰ ਨੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ 300 ਦੇ ਕਰੀਬ ਲੋਕ ਰਹਿੰਦੇ ਨੇ ਪਰ ਇਹ ਲੋਕ ਵੀ ਭਿਆਨਕ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੀ ਮਾਰ ਹੇਠ ਆਏ ਹੋਏ ਨੇ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇੱਥੇ ਆਏ ਦਿਨ ਮੌਤਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਨੇ। ਇਸੇ ਦੇ ਚਲਦਿਆਂ ਬੀਤੇ ਦਿਨ ਇਕ 12 ਸਾਲਾਂ ਬੱਚੇ ਦੀ ਕੈਂਸਰ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਕਾਰਨ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕੁਝ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਦੋ ਭਰਾਵਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇਕ ਪਿਉ-ਪੁੱਤਰ ਦੀ ਵੀ ਜਾਨ ਜਾ ਚੁੱਕੀ ਐ। ਹਾਲਤ ਇਹ ਐ ਕਿ ਇੱਥੇ ਕੈਂਸਰ ਅਤੇ ਕਾਲੇ ਪੀਲੀਆ ਨਾਲ 14 ਦੇ ਕਰੀਬ ਮੌਤਾਂ ਹੋ ਚੁੱਕੀਆਂ ਨੇ। ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਫੈਲਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਗੰਦਾ ਪਾਣੀ ਦੱਸਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਐ। ਸਥਾਨਕ ਵਾਸੀਆਂ ਨੇ ਸਰਕਾਰ ਤੋਂ ਇਸ ਪਾਸੇ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਤਾਂ ਜੋ ਬਾਕੀ ਰਹਿੰਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਬਚਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ।
ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਨੁਸਾਰ ਇਹ ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਅਜਿਹਾ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟਾ ਪਿੰਡ ਐ, ਜਿਸ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਵਾਸੀ ਗੰਭੀਰ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਘਿਰੇ ਹੋਏ ਨੇ। ਇੱਥੇ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਫੈਲਣ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਬਣਿਆ ਗੰਦਾ ਪਾਣੀ ਦਾ ਛੱਪੜ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਲਗਭਗ 45 ਫੁੱਟ ਡੂੰਘਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਛੱਪੜ ਦਾ ਪਾਣੀ ਹੇਠਾਂ ਵਾਲੇ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਰਲ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇਸ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਆਪਣਾ ਘਰ ਬਣਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਪਿੰਡ ਦੇ ਸਰਪੰਚ ਦੇ ਪੁੱਤਰ, ਜੋ ਕਿ 12 ਸਾਲ ਦਾ ਸੀ, ਦੀ ਕੈਂਸਰ ਕਾਰਨ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਬੱਚੇ ਦੀ ਮੌਤ ਕਾਰਨ ਪੂਰੇ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਸੋਗ ਹੈ। ਅੱਜ ਔਰਤਾਂ ਸਮੇਤ ਸਾਰੇ ਪਿੰਡ ਵਾਸੀਆਂ ਨੇ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਪਿੰਡ ਦੇ ਗੰਦੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਛੱਪੜ ਦਾ ਹੱਲ ਲੱਭਣ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਹੈ।
ਪਿੰਡ ਵਾਸੀਆਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਸ ਛੱਪੜ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਪੀਣ ਵਾਲਾ ਪਾਣੀ ਵੀ ਗੰਦਾ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਛੱਪੜ 45 ਫੁੱਟ ਡੂੰਘਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਤੋਂ ਗੰਦਾ ਪਾਣੀ ਇੱਥੇ ਡਿੱਗਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਹੇਠਾਂ ਤੋਂ ਹੋਰ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਰਲ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਇਸਨੂੰ ਪੀਣ ਲਈ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦੇ ਹਾਂ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇੱਥੇ ਕੈਂਸਰ ਅਤੇ ਕਾਲੇ ਪੀਲੀਆ ਵਰਗੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਫੈਲ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਹੁਣ ਵੀ ਸਾਡੇ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ 35, 40 ਲੋਕ ਕਾਲੇ ਪੀਲੀਆ ਦਾ ਇਲਾਜ ਕਰਵਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਕੱਲ੍ਹ ਸਾਡੇ ਪਿੰਡ ਦੇ ਸਰਪੰਚ ਦਾ ਪੁੱਤਰ ਸਿਰਫ਼ 12 ਸਾਲ ਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਕੈਂਸਰ ਕਾਰਨ ਮਰ ਗਿਆ। ਬੱਚੇ ‘ਤੇ ਲੱਖਾਂ ਰੁਪਏ ਬਰਬਾਦ ਹੋ ਗਏ। ਉਸਦਾ ਇਲਾਜ ਕਰਵਾਇਆ ਗਿਆ ਪਰ ਉਸਨੂੰ ਬਚਾਇਆ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਿਆ ਅਤੇ ਕੈਂਸਰ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਆਪਣੇ ਵੱਲ ਖਿੱਚ ਲਿਆ।
ਪਿੰਡ ਵਾਸੀਆਂ ਦੇ ਦੱਸਣ ਮੁਤਾਬਕ ਹੁਣ ਤੱਕ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਕੈਂਸਰ ਅਤੇ ਕਾਲੇ ਪੀਲੀਆ ਕਾਰਨ 14 ਮੌਤਾਂ ਹੋ ਚੁੱਕੀਆਂ ਨੇ। ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਇਲਜਾਮ ਐ ਕਿ ਅਜੇ ਤਕ ਕੋਈ ਵੀ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨਿਕ ਅਧਿਕਾਰੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਨਹੀਂ ਆਇਆ ਅਤੇ ਉਹ ਸਾਰੇ ਚੋਣਾਂ ਸਮੇਂ ਇੱਕ ਵਾਰ ਆਉਂਦੇ ਨੇ। ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਸਰਕਾਰ ਤੋਂ ਛੱਪੜ ਦਾ ਹੱਲ ਕੱਢਣ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪਿੰਡ ਦੇ 35-40 ਲੋਕ ਕਾਲੇ ਪੀਲੀਆ ਦੀ ਦਵਾਈ ਲੈ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੇਕਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇਸ ਪਾਸੇ ਛੇਤੀ ਧਿਆਨ ਨਾ ਦਿੱਤਾ ਤਾਂ ਬਾਕੀ ਰਹਿੰਦੇ ਲੋਕ ਵੀ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਬਣ ਜਾਣਗੇ। ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੇਕਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਮਸਲੇ ਦਾ ਛੇਤੀ ਹੱਲ ਨਾ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਉਹ ਕਿਸਾਨ ਜਥੇਬੰਦੀਆਂ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਸੰਘਰਸ਼ ਵਿੱਢਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਹੋਣਗੇ।